Rritja e çmimeve detyroi shumë familje në Kosovë të hynë kredi edhe për gjëra ushqimore
Një anketë e realizuar nga UNDP rreth ndikimit të krizës së çmimeve në Kosovë nxjerrë të dhëna të frikshme mbi pasojat që pati tek shumë familje rritja e pakontrolluar e çmimeve në dy vitet e fundit.
Sipas anketës “Shqyrtimi i dinamikës së varfërisë së amvisërive përballë inflacionit”, 10% e ekonomive familjare në Kosovë ishin dukshëm më të varfra në mes të viteve 2023 dhe 2021.
“Krahasuar me vitin 2021, në vitin 2023, një shtesë prej 10% e familjeve të anketuara jetonin nën pragun prej 1.85 euro në ditë, kur përshtaten të dhënat për rritjen e çmimeve”, thuhet në anketë.
Duke i përdorur të dhënat e të hyrave dhe kufirin e varfërisë prej 1.85 euro për person në ditë, shkalla e varfërisë në vitin 2023 vlerësohet të jetë 16%, krahasuar me 17.6% në 2022 dhe 14.5% në 2021.
Si pasojë shumë familje në Kosovë u detyruan të hynë borxh në banka edhe për gjëra ushqimore.
“Inflacioni ka çuar në rritjen e borxhit në mesin e ekonomive familjare, duke u mbështetur në kredi dhe kartela krediti për t’i përmbushur nevojat financiare. Për t’i luftuar pasojat e inflacionit në vitin e kaluar 16.1% e të anketuarve kanë përdorur kartela krediti dhe 16.3% e të anketuarve kanë deklaruar se duhet të përdorin kartela krediti ose forma të tjera borxhi për t’i mbuluar shpenzimet e rritura të ekonomive familjare; Vështirësitë financiare janë evidente, me 29% të të anketuarve që i shkurtojnë shpenzimet dhe i vonojnë pagesat e faturave, thuhet në anketë.
Sipas anketës, inflacioni ka ndikuar në mirëqenien mendore dhe sociale, duke shkaktuar ndërprerje në aktivitetet rutinore dhe rritje të stresit, duke çuar në cilësi më të ulët të jetës; 46% deklaruan se stresi dhe ankthi i tyre rriten si rezultat i rritjes së çmimeve (një përqindje më e madhe në mesin e komuniteteve romë, ashkali dhe egjiptas të Kosovës); 36% raportuan ndikim në marrëdhëniet personale ose jetën shoqërore; dhe 23% janë të shqetësuar për mirëqenien e tyre mendore për shkak të inflacionit.
